Heroina nad heroinama | Milunka Savić

Da li ste znali da je ona najodlikovanija žena u istoriji ratovanja? Često je ne samo prilikom slavljenja jubileja, već i u čestim, tematskim diskusijama opisuju kao srpsku Jovanku Orleanku.

 

Ona je zaista heroina nad heroinama. I ne samo zbog svog doprinosa srpskoj istoriji, već i onoga nakon završetka mučnog, ratnog perioda. A malo ljudi je upoznato baš sa tim delom njenog života. Rođena je davne 1890. godine u selu Koprivnica, blizu Raške. Koliko je od malih nogu bila hrabra, istoriji je poznat podatak da se tokom imobilizacije zbog nastupajućih Balkanskih ratova, prerušila u muškarca, kako bi zaštitita brata. Ali, kao što to (u većini slučajeva u Srbiji) biva, Milunka je postala cenjena i poštovana tek nakon svoje smrti 5. oktobra 1973. godine.

 

Ljubav prema zemlji, odluka da se posveti odbrani srpske teritorije i časti, kao i njena vojna veština u kombinaciji sa beskrajnom hrabrošću ostaće nedostižna mnogim vojnicima i civilima.

 

Prvi put se saznalo za njen “ženski identitet“ tek da je bila ranjena u Bregalničkoj bitki. Međutim, zbog izuzetne neustrašivosti (a i dolaska Prvog svetskog rata), primljena je u tadašnji najelitniji puk srpske vojske – “Gvozdeni puk“ i tako postala nezamenljivi deo tima Radomira Putnika i kralja Aleksandra. Istorijska arhiva ističe njeno impozantno učešće u Kajmakčalanskom sukobu. Zajedno sa velikim brojem ranjenih vojnika, prelazi Albaniju, ali zbog povreda glave stiže na Solunski front tek nakon svog oporavka. Milunka Savić je prva žena ikada odlikovana francuskom ordenom Ratni krst. Tu se pridružuje i priznanje francuske vojske – Legija časti V stepena. Pored brojnih ostalih, eminentnih priznanja od svetskih vojskovođa i generala, Milunka je posebno ostala obožavana tokom Drugog svetskog rata jer je vodila malu bolnicu za ratne bolesnike.

Međutim, nakon teškog perioda prožetog patnjom, strahom, nemirom i velikim brojem žrtava, Milunka je ostala u nedoumici šta da radi i kako će joj život biti ispunjen. Naime, shvatila je da rodoljublje i altruizam i dalje tinjaju u njoj, pa je posle rođenja ćerke odlučila da usvoji još tri devojčice i da se nakon brojnih seoba nastani u Skadarskoj ulici broj 33. Takođe, odškolovala je i oko tridesetoro dece iz rodne Koprivnice.

A, da li ste znali da je pre Milunke Savić postojala Stana Kovačević, danas potpuno zaboravljena junakinja Srpskog-turskog rata 1876 – 1878.? O njoj će više biti reču u nekim od narednih tekstova.

 

Izvor naslovne fotografije: wikipedia.com